A NON-PROFIT

A NON-PROFIT, NON-COMMERCIAL PUBLIC SERVICE INITIATIVE BY SURESH SHIRODKAR

रम्य ते बालपण!

'श्रावण मासि हर्ष मानसी' म्हणत रिमझिम पावसात चिंब भिजलेले ते दिवस किंवा 'आनंदी आनंद गडे' म्हणत नाचत-बागडत मारलेल्या उड्या; 'पावसाच्या धारा येती झरझरा' म्हणत पाण्यात सोडलेल्या कागदी बोटी; 'छान किती दिसते.. फुलपाखरू' गुणगुणत बागेत बागडलेले ते क्षण. प्रिय अमुचा एक महाराष्ट्र देश' किंवा 'आमुचे.. चढवू गगनी निशाण' म्हणत पंधरा ऑगष्टच्या प्रभातफेरीत भरपावसात भिजत दिलेल्या घोषणा; 'लाडकी बाहुली होती माझी एक' म्हणत खेळलेले भातुकलीचे खेळ.. रम्य ते बालपण आणि रम्य ते शालेय जीवन! वयं पुढे पुढे सरकत गेले तसे बालपण निघून गेलं. पण व्यक्ती वयाने किंवा कर्तृत्वाने कितीही मोठी झाली तरी प्रत्येकाच्या अंतःकरणात कुमार वयात शिकलेले धडे आणि कवितांसाठी एक छोटासा कोपरा राखून ठेवलेला असतो. कुमार वयात शिकलेले धडे आणि विशेषत: कविता यांचा बालमनावर उमटलेला विलोभनीय ठसा जीवनात कधीच पुसला जात नाही. शालेय अभ्यासक्रमातल्या कविता आजही विसरता येत नाहीत. किंबहूना, अगदी बालपणापासून त्या कविता कुठेतरी खोलवर आपल्या मनात घर करून बसलेल्या असतात. शालेय जीवनात शिकत असताना ज्या शिक्षकांनी अशा कविता आपल्या हृदयावर बिंबविल्या त्या गुरुजनांचे ॠण कसं व्यक्त करावं हे कळत नाही.

साधारणत: १९४० सालापासून अगदी अलीकडच्या शालेय अभ्यासक्रमातल्या म्हणजेच जवळजवळ तीन पिढ्यांनी अभ्यासलेल्या काही निवडक कविता इथे संग्रहीत करून त्या गुरुजनांना आणि सर्व मान्यवर कविंना हा मानाचा मुजरा...!!

सुचना:

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
महत्त्वाची सुचना: ह्या ब्लॉगवरील प्रकाशित सर्व कविता बालभारती, युवकभारती, कुमारभारती या पाठ्यपुस्तकातील आणि १९७१-७२ पुर्वीच्या शालेय स्तरावरील क्रमिक पुस्तकातील असून, माझ्याकडून त्या कवितांचा कोणताही व्यवहारी वापर होत नाही. ह्या सर्व कविता वेगवेगळ्या माध्यमांतून संकलित करून आंतरजालावर केवळ हा एक संग्रह बनवलेला आहे. या सर्व कवितांचे हक्क महाराष्ट्र राज्य पाठ्यपुस्तक निर्मिती व अभ्यासक्रम संशोधन मंडळ, माध्यमिक व उच्य माध्यमिक शिक्षण मंडळ, संबंधित कवी किंवा त्यांच्या वारसदारांकडे सुरक्षित असून कोणत्याहि प्रकारे कॉपीराईट भंग करण्याचा अथवा कोणाच्या भावना दुखवण्याचा उद्देश नाही. केवळ मराठी काव्य-रसिक, वाचक आणि अभ्यासक यांना शालेय अभ्यासक्रमातील अनमोल कवितांचा खजिना आंतरजालावर एकत्र उपलब्ध करून देण्याचा हा एक प्रांजळ प्रयत्न आहे.

येथील कवितांच्या प्रकाशनाबद्दल संबंधितांना काही आक्षेप असल्यास किंवा कॉपीराईट हक्क भंग होत असल्यास त्या काढून टाकल्या जातील. प्रत्येक कवितेच्या खाली कवींची नावे दिली असून नजरचुकीने एखादे नाव राहिले असल्यास किंवा चुकीचे नाव दिलेले असल्यास कृपया लक्षात आणुन द्यावे ही विनंती.

ह्या ब्लॉगवरील कविता कॉपी पेस्ट (Copy & Paste) करता येणार नाहीत याची काळजी घेण्यात आली आहे. तुम्ही या उत्तमोत्तम कविता वाचाव्यात, त्यांचा आनंद घ्यावा याचसाठी आंतरजालावर उपलब्ध करुन दिल्या आहेत. आपणांस या कविता विनासायास एकाचठिकाणी उपलब्ध करून देण्यासाठी संग्राहकाने घेतलेले कष्ट, वेळ आणि श्रम याची बूज राखणे अपेक्षित आहे. कॉपी पेस्टचा अंगवळणी पडलेला शॉर्टकट चोखाळण्यापेक्षा ब्लॉगच्या लिंकचा उपयोग करावा असे संग्राहकाला वाटते. एखादी कविता तुमच्या संग्रही असावी असं वाटलं तर ती लिहून काढा, अथवा, तुमचा इ-मेल आयडी आम्हाला कळवल्यास आपल्याला हवी असलेली कविता मेलवरून जरुर पाठवू.

कृपया ह्या ब्लॉगवरील साहित्याचा कुणीही व्यवहारी वापर करू नये हि विनंती. सर्व वाचकांनी याची नोंद घ्यावी.

ब्लॉगला भेट दिल्याबद्दल धन्यवाद !

- सुरेश शिरोडकर (संग्राहक)
balbharati.suresh@gmail.com
skarsuresh@gmail.com
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

8 November 2011

झुळुक

वाटते सानुली मंद झुळुक मी व्हावे
घेईल ओढ मन तिकडे स्वैर झुकावे

कधि बाजारी तर कधी नदीच्या काठी
राईत कधी वा पडक्या वाड्यापाठी
हळु थबकत जावे कधी कानोसा घेत
कधि रमत गमत वा कधी भरारी थेट

लावून अंगुली कलिकेला हळुवार
ती फुलून बघे तो व्हावे पार पसार
परि जातां जातां सुगंध संगे न्यावा
तो दिशादिशांतुनी फिरता उधळुनी द्यावा

गाण्याची चुकलीमुकली गोड लकेर
झुळझुळ झर्‍यांची पसरावी चौफेर
शेतात पाचुच्या, निळ्या नदीवर शांत
खुलवीत मखमली तरंग जावे गात

वेळूच्या कुंजी वाजवुनी अलगूज
कणसांच्या कानीं सांगावे हितगूज
शिंपावी डोही फुलें बकुळीची सारी
गाळुनी जांभळे पिकली भुळभुळ तीरी

दिनभरी राबुनी दबला दिसता कोणी
टवटवी मुखावर आणावी बिलगोनी
स्वच्छंद अशा या करुनी नाना मौजा
घ्यावया विसावा यावे मी तिन्हीसांजा


— दामोदर अच्युत कारे

गाणे ऐकण्यासाठी खालील लिंकवर क्लिक करा
.वाटते सानुली मंद झुळुक मी व्हावे.

28 comments:

Unknown said...

अप्रतिम कविता...

Unknown said...

Jaan hoti Kavita,😘👌👌😀😀



Unknown said...

एकदम भारी काम केलंय तुम्ही,कविता संग्रहीत करून

Sharmila said...

Meaning kha hai

Unknown said...

कवितेचा अर्थ जर येथे समजऊन सन्गितला तर इंग्लिश ंंमाध्यम चा ंंमुलाना अर्थ स्म्जवने खूप कठिन आहे ंंनॉर्मल palakansathi

Unknown said...

वाटते सानुली...ही दामोदर कारे यांची कविता कोणत्या कवितासंग्रहातील आहे?

Unknown said...

अतिशय सुंदर कविता.शाळेत असताना चालीत म्हणताना खूप मजा यायची.

Anonymous said...

खूप सुंदर कविता. माझ्या वडीलांच्या लहानपणी त्यांचा शाळेत शिकवलेली कविता.आम्ही भावंड लहान असताना ही कविता म्हणून झोपवायचे. खूप छान चालीत कविता म्हणतात...आजही त्यांच्या आवाजात खूप गोडवा आहे...माझ्या मुलाला झोपवताना हीच कविता म्हणून झोपवितात...त्यांच्या काळात शिक्षक सगळ्या वर्गाला निसर्गाच्या सानिध्यात कविता शिकवायचे...ऐकूनच किती छान वाटते...आजही त्यांच्या सर्व कविता पाठ आहेत.

Unknown said...

Poem meaning in hindi

Unknown said...

Kavita avadnyachi Karen Sanga plzzzz

Unknown said...

Sukhad anubhav denari ek apratim kavita

Unknown said...

Wonderful.Nostalgic feeling

Unknown said...

Old is gold

Unknown said...

निसर्गाचा अतिशय सुरेख वर्णन कोमल कोवळ्या शब्दात केलय,आत्ता इतक्या वर्षांनी, जवळजवळ 60,कवितेचा वेगळा अर्थ जाणवतोय,आपल्या अचपळ मनाचे ,एका फुलावरून दुसर्या फुलावर उडणार्या अबलख लाभल्यासारख्या विचाराचे वर्णन झुळूक करतेय अस वाटत.कविता परत वाचताना विश्व आठवले

Unknown said...

Very nice

Unknown said...

😉😳😳

Unknown said...

Changli ahe hi Kavita

Unknown said...
This comment has been removed by a blog administrator.
Businesstricks said...

चौफे र काय पसरावेअसेकवी दामोदर कारेयांना वाटते?

Unknown said...

Iridi

Sapna patil said...

खूपच सुंदर अशी कविता लिहिलय sir तुम्ही.... पहीलीतला वर्ग आठवला मला ही कविता वाचून . खूप आवडायची ही झुळूक कविता मला.... खरच मन प्रफुल्लित होऊन जाते ही कविता वाचल्याने....👌👌👌😊🙏

Unknown said...

4th std madhe hoti hi kavita 2003 year i was in 4 th std

Unknown said...

अप्रतिम कविता लहानपणी शिकलेली,छान आजही गविशी वाटते.

Unknown said...

खुपच छान

Unknown said...

Very nice

Unknown said...

Very nice poeyam

anilnarwade1 said...

Mazya khup aavadichi Hoti Kavita

Unknown said...

खूप खूप धन्यवाद,अतिशय आवडती कविता तुमच्यामुळे सापडली.बालपणीचा खजिनाच.धन्यवाद.