 |
(वसंततिलका)
बोले मुलांप्रति हरी पहिले दिशीं कीं
रात्रींच सिद्ध करणें अशनादि शिंकीं
जाऊ समस्तहि उद्यां वनभोजनातें
पोटांत भाव, वधणें अघदुर्जनातें II १ II
[द्रुतविलंबित]
खडबडोंनि समस्तहि धांवले
सहितवत्स हरीप्रति पावले
सकळ खेळति सोडुनि वासुरां
परम कौतुक जें गगनीं सुरां II २ II
[भुजंगप्रयात]
वनीं खेळती बाळ ते बल्लवांचे
तुरे खोंविती मस्तकीं पल्लवांचे
फुलांचे गळां घालिती दिव्य हार
स्वनाथासवें ते करीती विहार II ३ II
स्वकौशल्य त्या गुंजमाळांत नाना
गळां घालिती, ते करीती तनाना
शिरीं बांधिती मोरपत्रें विचित्रें
शरीरावरी रेखिती दिव्य चित्रें II ४ II
[द्रुतविलंबित]
हरिहि आपण त्यांतचि खेळतो
म्हणुनि वर्णितसे शुक खेळ तो
चहूंकडे करिती नवल क्षितीं
परि हरीसचि सर्वहि लक्षितीं II ५ II
[भुजंगप्रयात]
पहायास शोभा मृगां-काननाची
पुढें मूर्ति जातां मृगांकाननाची
गडी त्या चतुर्वक्त्रबापास हातीं
धरीतीच धांवोनि निष्पाप होती II ६ II
[उपजाति]
धांवोनि लावी पहिले करातें
श्रेष्ठत्व दे त्या अजि लेकरातें
जो तो म्हणे 'लाविन मीच पाणी
धरीन आधी प्रभु चक्रपाणी" II ७ II
परोपरी खेळति जी वनांत
अर्पूनि चित्तें जगजीवनांत
धरुनियां मर्कटपुच्छ हातीं
तयांसवें वृक्षिं उडों पहाती II ८ II
खगांचिया साउलिच्याच संगें
ते धांवती हास्यरसप्रसंगें
हंसाचिया दाखविती गतीतें
जे लाधले हंसगुरुगतीतें II ९ II
[भुजंगप्रयात]
मुखें वासुनी लोचन भ्रूतटातें
उभारुनियां वांकुल्या मर्कटांतें
अहो दाविती शब्द तैसे करीती
असे खेळती बाळ नि:शंक रीती II १० II
वनीं देखती मेघनीलास मोर
प्रमोदें करी नृत्यलीला समोर
तयासारिखे नाचती तोक सारे
खुणावूनि अन्योन्य कीं "तो कसा रे" II ११ II
[मालिनी]
उडत उडत चाले जेविं मंडूकजाती
उकड बसति तैसे त्यासवें तीव्र जाती
न बहु पसरितां ते हस्तपादादि, पाणी
तरति नवल पाहे हांसतो चक्रपाणी II १२ II
[भुजंगप्रयात]
वदे कृष्ण गोपाळबाळा जनांतें
"बसोनी करूं ये स्थळीं भोजनातें
वनीं वत्स सोडा चरायासि, पाणी
तयां पाजुनीयां" वदे चक्रपाणी II १३ II
"बरें कृष्णजी बोलसी तूं जसा रे
तसें वर्ततों लक्षितों तूज सारे"
असें जेविती सोडुनी वांसुरांतें
नभीं होय आश्चर्य सर्वां सुरां तें II १४ II
[मालिनी]
निजमुख कवणाही आड-दृष्टी असेना
रचुनि बसवि ऐशी भोंवतीं बालसेना
हरिवदन पहाया सर्व दृष्टी भुकेल्या
म्हणुनि बहुत पंक्ती मंडलाकार केल्या II १५ II
[इंद्रवजा]
संतोषतो नंदकुमार साचा
बाळांत तैशा परमा रसाचा
पंक्तीस दे लाभा अजी वनांत
बुद्धी जयांच्या जगजीवनांत II १६ II
[भुजंगप्रयात]
असे कर्णिका अंबुजामाजि जेवीं
मुलांमध्यभागीं बसे कृष्ण, जेवी
मुखीं ग्रास सप्रेम घालूनि हातीं
दहींभात दे, देव लीला पहाती II १७ II
[शार्दुलविक्रिडीत]
वंशी नादनटी तिला कटितटीं खोवूनि पोटीं पटीं
कक्षे वामपुटीं स्वशृंग निकटी वेताटिही गोमटी
जेवी नीरतटीं तरुतळवटीं, श्रीश्यामदेहीं उटी
दाटी व्योमघटीं सुरां सुख लुटी घेती जटी धूर्जटी II १८ II
— वामन पंडित (वामन नरहरी शेष)
बोले मुलांप्रति हरी पहिले दिशीं कीं
रात्रींच सिद्ध करणें अशनादि शिंकीं
जाऊ समस्तहि उद्यां वनभोजनातें
पोटांत भाव, वधणें अघदुर्जनातें II १ II
[द्रुतविलंबित]
खडबडोंनि समस्तहि धांवले
सहितवत्स हरीप्रति पावले
सकळ खेळति सोडुनि वासुरां
परम कौतुक जें गगनीं सुरां II २ II
[भुजंगप्रयात]
वनीं खेळती बाळ ते बल्लवांचे
तुरे खोंविती मस्तकीं पल्लवांचे
फुलांचे गळां घालिती दिव्य हार
स्वनाथासवें ते करीती विहार II ३ II
स्वकौशल्य त्या गुंजमाळांत नाना
गळां घालिती, ते करीती तनाना
शिरीं बांधिती मोरपत्रें विचित्रें
शरीरावरी रेखिती दिव्य चित्रें II ४ II
[द्रुतविलंबित]
हरिहि आपण त्यांतचि खेळतो
म्हणुनि वर्णितसे शुक खेळ तो
चहूंकडे करिती नवल क्षितीं
परि हरीसचि सर्वहि लक्षितीं II ५ II
[भुजंगप्रयात]
पहायास शोभा मृगां-काननाची
पुढें मूर्ति जातां मृगांकाननाची
गडी त्या चतुर्वक्त्रबापास हातीं
धरीतीच धांवोनि निष्पाप होती II ६ II
[उपजाति]
धांवोनि लावी पहिले करातें
श्रेष्ठत्व दे त्या अजि लेकरातें
जो तो म्हणे 'लाविन मीच पाणी
धरीन आधी प्रभु चक्रपाणी" II ७ II
परोपरी खेळति जी वनांत
अर्पूनि चित्तें जगजीवनांत
धरुनियां मर्कटपुच्छ हातीं
तयांसवें वृक्षिं उडों पहाती II ८ II
खगांचिया साउलिच्याच संगें
ते धांवती हास्यरसप्रसंगें
हंसाचिया दाखविती गतीतें
जे लाधले हंसगुरुगतीतें II ९ II
[भुजंगप्रयात]
मुखें वासुनी लोचन भ्रूतटातें
उभारुनियां वांकुल्या मर्कटांतें
अहो दाविती शब्द तैसे करीती
असे खेळती बाळ नि:शंक रीती II १० II
वनीं देखती मेघनीलास मोर
प्रमोदें करी नृत्यलीला समोर
तयासारिखे नाचती तोक सारे
खुणावूनि अन्योन्य कीं "तो कसा रे" II ११ II
[मालिनी]
उडत उडत चाले जेविं मंडूकजाती
उकड बसति तैसे त्यासवें तीव्र जाती
न बहु पसरितां ते हस्तपादादि, पाणी
तरति नवल पाहे हांसतो चक्रपाणी II १२ II
[भुजंगप्रयात]
वदे कृष्ण गोपाळबाळा जनांतें
"बसोनी करूं ये स्थळीं भोजनातें
वनीं वत्स सोडा चरायासि, पाणी
तयां पाजुनीयां" वदे चक्रपाणी II १३ II
"बरें कृष्णजी बोलसी तूं जसा रे
तसें वर्ततों लक्षितों तूज सारे"
असें जेविती सोडुनी वांसुरांतें
नभीं होय आश्चर्य सर्वां सुरां तें II १४ II
[मालिनी]
निजमुख कवणाही आड-दृष्टी असेना
रचुनि बसवि ऐशी भोंवतीं बालसेना
हरिवदन पहाया सर्व दृष्टी भुकेल्या
म्हणुनि बहुत पंक्ती मंडलाकार केल्या II १५ II
[इंद्रवजा]
संतोषतो नंदकुमार साचा
बाळांत तैशा परमा रसाचा
पंक्तीस दे लाभा अजी वनांत
बुद्धी जयांच्या जगजीवनांत II १६ II
[भुजंगप्रयात]
असे कर्णिका अंबुजामाजि जेवीं
मुलांमध्यभागीं बसे कृष्ण, जेवी
मुखीं ग्रास सप्रेम घालूनि हातीं
दहींभात दे, देव लीला पहाती II १७ II
[शार्दुलविक्रिडीत]
वंशी नादनटी तिला कटितटीं खोवूनि पोटीं पटीं
कक्षे वामपुटीं स्वशृंग निकटी वेताटिही गोमटी
जेवी नीरतटीं तरुतळवटीं, श्रीश्यामदेहीं उटी
दाटी व्योमघटीं सुरां सुख लुटी घेती जटी धूर्जटी II १८ II
— वामन पंडित (वामन नरहरी शेष)
3 comments:
सुंदर,आम्ही शाळेत असताना अशा छान छान कविता आम्हाला मराठी अभ्यास क्रमात असायच्या.आम्ही त्या मराठी चा तास सुरू होण्यापूर्वी शिक्षक वर्गात येई पर्यंत म्हणत असू. चालीही सुंदर असत..त्यापैकी एक म्हणजे वनी खेळती बाळ ते बल्लवांचे ही कविता.
वा, छान रचना. वाचून आनंद झाला. शाळा आठवली. किती वेगवेगळ्या छंदांचा उपयोग केला आहे. धन्य ते कवी.
इयत्ता चौथीत असताना मुखोद्ग्गत आयुष्यातील पहिली कविता जी
वर्गात म्हणून मी आमच्या बाईन्ची शाबासकी मिळवली होती..खरंच खूपच सोनेरी दिवस होते ते!
Post a Comment