भंगु दे काठिन्य माझें
आम्ल जाऊं दे मनींचे;
येऊ दे वाणींत माझ्या
सूर तूझ्या आवडीचे.
ज्ञात हेतूंतील माझ्या
दे गळू मालिन्य; आणि
माझिया अज्ञात टाकीं
स्फूर्ति-केंद्री त्वद्बियाणीं.
राहुं दे स्वातंत्र्य माझें
फक्त उच्चारांतलें गा;
अक्षरां आकार तूझ्या
फुफ़्फ़ुसांचा वाहु दे गा.
लोभ जीभेचा जळूं दे
दे थिजुं विद्वेष सारा;
द्रौपदीचें सत्व माझ्या
लाभुं दे भाषा-शरीरा.
जाउं दे 'कार्पण्य' 'मी' चें,
दे धरुं सर्वांस पोटी;
भावनेला येऊ दे गा
शास्त्र-काट्याची कसोटी.
खांब दे ईर्ष्येस माझ्या
बाळगू तूझ्या तपाचे;
नेउं दे तीतून मातें
शब्द तूझ्या स्पंदनांचे
त्वत्स्मृतीचे ओळखूं दे
माझिया हातां सुकाणू;
थोर-यत्ना शांति दे गा
माझिया वृत्तीत बाणू.
आण तूझ्या लालसेची,
आण लोकांची अभागी;
आणि माझ्या डोळियांची
पापणी ठेवीन जागी.
धैर्य दे अन् नम्रता दे
पाहण्या जें जें पहाणें
वाकुं दे बुद्धीस माझ्या
तप्त पोलादाप्रमाणें;
घेउं दे आघात तीतें
इंद्रिय-द्वारां जगाचे;
पोळुं दे आंतून तीतें
गा अतींद्रियार्थांचें
आशयाचा तूंच स्वामी !
शब्दवाही मी भिकारी;
मागण्याला अंत नाही,
आणि देणारा मुरारी.
काय मागावें परी म्यां
तूंहि कैसे काय द्यावें;
तूंच देणारा जिथे अन्
तूंच घेणारा स्वभावें !!
– बा. सी. मर्ढेकर
आम्ल जाऊं दे मनींचे;
येऊ दे वाणींत माझ्या
सूर तूझ्या आवडीचे.
ज्ञात हेतूंतील माझ्या
दे गळू मालिन्य; आणि
माझिया अज्ञात टाकीं
स्फूर्ति-केंद्री त्वद्बियाणीं.
राहुं दे स्वातंत्र्य माझें
फक्त उच्चारांतलें गा;
अक्षरां आकार तूझ्या
फुफ़्फ़ुसांचा वाहु दे गा.
लोभ जीभेचा जळूं दे
दे थिजुं विद्वेष सारा;
द्रौपदीचें सत्व माझ्या
लाभुं दे भाषा-शरीरा.
जाउं दे 'कार्पण्य' 'मी' चें,
दे धरुं सर्वांस पोटी;
भावनेला येऊ दे गा
शास्त्र-काट्याची कसोटी.
खांब दे ईर्ष्येस माझ्या
बाळगू तूझ्या तपाचे;
नेउं दे तीतून मातें
शब्द तूझ्या स्पंदनांचे
त्वत्स्मृतीचे ओळखूं दे
माझिया हातां सुकाणू;
थोर-यत्ना शांति दे गा
माझिया वृत्तीत बाणू.
आण तूझ्या लालसेची,
आण लोकांची अभागी;
आणि माझ्या डोळियांची
पापणी ठेवीन जागी.
धैर्य दे अन् नम्रता दे
पाहण्या जें जें पहाणें
वाकुं दे बुद्धीस माझ्या
तप्त पोलादाप्रमाणें;
घेउं दे आघात तीतें
इंद्रिय-द्वारां जगाचे;
पोळुं दे आंतून तीतें
गा अतींद्रियार्थांचें
आशयाचा तूंच स्वामी !
शब्दवाही मी भिकारी;
मागण्याला अंत नाही,
आणि देणारा मुरारी.
काय मागावें परी म्यां
तूंहि कैसे काय द्यावें;
तूंच देणारा जिथे अन्
तूंच घेणारा स्वभावें !!
– बा. सी. मर्ढेकर